Perast – mjesto koje privlači svijet svojom kulturnom baštinom

Perast, smješten u srcu Bokokotorskog zaliva u Crnoj Gori, pravo je dragulj kulturne baštine. Ovo malo, ali šarmantno mjesto očarava posjetitelje svojom autentičnom arhitekturom, uskim kaletama i impresivnim poviješću.

Poznat po svojoj bogatoj pomorskoj tradiciji, Perast se diči predivnim baroknim zgradama, crkvama i palačama koje pričaju priče o prošlim vremenima. Među najpoznatijim znamenitostima su crkva sv. Nikole i otočići Sveti Đorđe i Gospa od Škrpjela, koji dodatno upotpunjuju čaroliju ovog mjesta.

Perast privlači ljude iz cijelog svijeta koji žele uživati u njegovoj jedinstvenoj atmosferi, istražiti njegovu povijest i doživjeti mir koji se rijetko može pronaći na drugim mjestima.

Istorijska cjelina starog grada Perasta razlikuje se od ostalih primorskih naselja na crnogorskom primorju gustom strukturom i jasnom granicom sa prirodnim okruženjem Bokokotorskog zaliva. Iako nikada nije bila opasana odbrambenim zidinama, ova arhitektonska formacija manifestuje urbanost kroz društveni sastav, dominaciju plemstva, višeg sveštenstva, imućnih građana, brodovlasnika i mornara, čije su palate karakterisale izgled grada. Zatvorena priroda formacije, jedna je od najvažnijih karakteristika kompaktne urbane cjeline Perasta. Bilo da prilazimo putevima koji vode do Kotorsko-risanskog zaliva, morem kroz Verige, ili drumskim putem uz obalu, panorama Perasta ističe se kao centralni motiv ovog urbanog područja. Njegove glavne karakteristike obuhvataju ostrva Sv. Đorđa i Gospe od Škrpjela, barokne palate duž obale, gustu kaskadnu formaciju sa zvonikom u centru i utvrđenje na vrhu brda Svetog Ilije, gradske trgove, kao i porodične bašte.

Dok je barokna ekspozicija često bila ograničena na gradnju pojedinačnih palata, parohijskih crkava i manastira na drugim mjestima, ovdje ona prožima cjelokupno gradsko tkivo. Dakle, očuvana urbana matrica grada predstavlja jednu od najznačajnijih vrijednosti Perasta. Upravo je ovaj izuzetan kvalitet doprinio da ovaj lokalitet bude uvršten na Listu svjetske baštine 1979. godine, zajedno sa obližnjim gradovima Kotorom i Risnom U istorijskom smislu, autonomija komune ostvarena je konvergencijom dva svijeta tokom dva vijeka: hrišćansko-mletačkog u samom gradu i islamsko-turskog u susjednom Risnu i Herceg Novom Strateški geografski položaj Perasta na ulazu u Bokokotorski zaliv, zajedno sa njegovom flotom, pomorskom stručnošću i diplomatskim naporima, odigrao je odlučujuću ulogu u potiskivanju turskih snaga u unutrašnjost, što je dovelo do odlučujuće pobjede Alijanse u drugoj polovini sedamnaestog vijeka.

Nakon zemljotresa 1667. godine i protjerivanja Turaka sa obala Boke, Perast je doživio period procvata barokne arhitekture. U to vrijeme, grad je završio svoju urbanu transformaciju izgradnjom baroknih palata i manastira, koji su pripadali najistaknutijim porodicama tog doba. Među njima su se posebno izdvajali kompleksi porodica Zmajević, Smekija, Mazarović i Bronza.